Ξενοδοχεία: Ορθολογιστικά ή λογιστικά;

Ο τουρισμός είναι εθνικός πλούτος. Είναι δίκαιο και ορθό να καταστεί  σημαντικό μέρος της ευημερίας των ημεδαπών.
Το ανησυχητικό φαινόμενο της υποαπασχόλησης των ημεδαπών στον τουρισμό, σε περίοδο τουριστικής ανάκαμψης θα πρέπει να απασχολήσει. Ικανά στελέχη και διευθυντές όλο και περιθωριοποιούνται ενώ ούτε η ανανέωση του δυναμικού με τις νεώτερες γενιές δεν είναι εξασφαλισμένη. Που οφείλεται αυτό;

Υπάρχουν δύο μορφές διαχείρισης των ξενοδοχειακών μονάδων που αντιπροσωπεύουν δυο εκ διαμέτρου αντίθετες φιλοσοφίες. Η ορθολογιστική διαχείριση από την μια και η αμιγής λογιστική διαχείριση από την άλλη.
Η ορθολογιστική μορφή διοίκησης επιδιώκει και εφαρμόζει την αρμονία των τουριστικών παραμέτρων. Κινητήρια δύναμη της είναι η τουριστική συνείδηση, η εμπνευσμένη ηγεσία του ανθρώπινου δυναμικού, η πιστή προσήλωση στην αειφόρο λειτουργία και βεβαίως η Εξαίρετη Εξυπηρέτηση των φιλοξενούμενων.

Ορθολογιστικά σημαίνει πως ο άνθρωπος, πελάτης και εργαζόμενος, τυγχάνει σεβασμού, μαζί και ο κοινωνικός περίγυρος και η ευρύτερη κοινωνία που συνδράμει στην τουριστική εικόνα. Ουσιώδους σημασίας είναι ο σεβασμός του οικολογικού περιβάλλοντος, η ορθή χρήση των φυσικών πόρων καθώς και βέλτιστη κατανάλωση πρώτων υλών και πόρων. Η ορθολογιστική οικονομική διαχείριση στοχεύει στην εξισορρόπηση της μέγιστης κερδοφορίας και της κοινωνικο-περιβαλλοντικής αειφορίας. Αυτά διακρίνουν όλες τις επιτυχημένες ξενοδοχειακές μονάδες ανά το παγκόσμιο.
Σε αντίθεση μ’ αυτά, σημαντικό μέρος των τουριστικών επιχειρήσεων φαίνεται να ασχολείται μόνο με το λογιστικό μέρος. Μόνη επιδίωξη η όποιας μορφής πλήρωση των δωματίων , η όποιας μορφής μείωση του κόστους απασχόλησης και η όποιας μορφής πρόσκαιρη μείωση των κοστών. Χωρίς να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη ούτε η αειφορεία του τουρισμού, ούτε η ισοζυγισμένη συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο από το οποίο αντλούν πόρους και ανθρώπινο δυναμικό. Στη χειρότερη λογιστική διεύθυνση δεν δίδεται σημασία ούτε στο ίδιο το περιβάλλον, από το οποίο αντλεί το λόγο ύπαρξης της η επιχείρηση. Σε τελική ανάλυση η λογιστική σκέψη μειώνει την ορθολογιστική αξία της ίδιας της επιχείρησης, γιατί τελικά τα ξενοδοχεία καταλήγουν στην κατηγορία του μαζικού, απρόσωπου και ανιαρού τουρισμού, έρμαιο της αγοράς, θυματοποιώντας τον εθνικό τουρισμό και το ανθρώπινο δυναμικό.

Μελέτες και έρευνες αποδεικνύουν πως ο πελάτης αποδέχεται να χρεωθεί μέχρι 10% ψηλότερη τιμή όταν το επίπεδο αξίας και εξυπηρέτησης είναι «εξαίρετου βαθμού», σε σύγκριση με αντίστοιχο ξενοδοχείο μέτριων προτύπων. Το ποσό αυτό υπερκαλύπτει το αυξημένο κόστος εργοδότησης καλύτερου προσωπικού, ενώ αυξάνει παράλληλα την κερδοφορία. Όσον αφορά στην περιβαλλοντική συνείδηση είναι αποδεκτό πως η ορθή χρήση των πόρων ή και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μειώνουν τα έξοδα.

Ποιος δύναται όμως να διαχειριστεί ορθολογιστικά ένα ξενοδοχείο; Όσοι απέκτησαν μέσω των ξενοδοχειακών σπουδών, τις δεξιότητες και τις ευαισθησίες που απαιτούνται και όσοι συνεχίζουν να επιμορφώνονται στις σύγχρονες αντιλήψεις της ξενοδοχειακής διεύθυνσης. Διαφορετικά, όταν οι ανθρώπινες επιθυμίες και συναισθηματικές προσδοκίες των φιλοξενουμένων τυγχάνουν αμιγώς λογιστικής διαχείρισης, τότε η αποτυχία είναι το μακροπρόθεσμα αναπόφευκτο.

Η Διεύθυνση Επιχειρήσεων και η Διεύθυνση Ξενοδοχείων έχουν μια ουσιαστική διαφορά που ακούει στο όνομα «Τουριστική Συνείδηση».
Ο πελάτης ή ο πράκτορας μπορεί να ξεγελαστεί ή να ανεχτεί για ένα χρονικό διάστημα να του προσφέρεται προϊόν χωρίς τουριστική συνείδηση, κάτι που χαροποιεί ιδιαίτερα τους ανταγωνιστές. Η κοινωνία μπορεί να παραβλέπει την όποια έλλειψη ευαισθησίας εκ μέρους της λογιστικής διοίκησης ξενοδοχείων, κάτι που το πληρώνει ο τομέας με την έλλειψη σεβασμού και κατανόησης. Η έλλειψη περιβαλλοντικής συνείδησης κοστίζει στον κλάδο τεράστια ποσά, μειώνοντας παράλληλα τις μελλοντικές προοπτικές.
Η επιτυχία του τουρισμού δεν βρίσκεται σ’ αυτό τον τρόπο σκέψης και δράσης. Ο τουρισμός είναι «ζων οργανισμός». Η ευημερία του διασφαλίζεται μόνο μέσα από την συναισθηματική νοημοσύνη, μέσα από την υπέρβαση των προσδοκιών του πελάτη, μέσα από την πλήρη ικανοποίηση των (αρίστων) εργοδοτουμένων, μέσα βεβαίως από την ικανοποίηση των επιχειρηματικών στόχων της καλοφημίας και της επικερδότητας.

Η παρούσα οικονομική αθλιότητα, αποτέλεσμα λογιστικής ηλιθιότητας, περιέχει πέραν από τα τεράστια ρίσκα και ένα ανεκτίμητο μάθημα. Το Ακάθαρτο Εθνικό Προϊόν και η διαχείριση της ανθρώπινης δραστηριότητας αντί να μετρά μόνο οικονομικούς ρυθμούς ανάπτυξης, θα πρέπει να μετρά κοινωνικούς δείκτες, περιβαλλοντικούς δείκτες, δείκτες ποιότητας ζωής, ή όπως το ονομάζει ο Βασιλιάς του Μπουτάν, να μετριέται ο «Εθνικός Δείκτης Ευτυχίας»!  Στον τουρισμό, απαραίτητος είναι ο δείκτης «τουριστικής συνείδησης».

Ο τουρισμός είναι εθνικός πλούτος. Είναι δίκαιο και ορθό να καταστεί και σημαντικό μέρος της ευημερίας των ημεδαπών.
Η πτυχή αυτή πρέπει να απασχολήσει τους άμεσα εμπλεκόμενους κοινωνικούς εταίρους. Ο τουρισμός της Κύπρου μπορεί να καταστεί η ατμομηχανή ανάπτυξης της απασχόλησης των καταρτισμένων επαγγελματιών στελεχών και διευθυντών προσφέροντας πολλαπλά οφέλη σε επιχειρήσεις, απασχολούμενους και κοινωνία.

 

ΑΝΤΙΘΕΤΗ ΑΠΟΨΗ:
Αγαπητέ μου Πόλυ,

Ενδιαφέρον το άρθρο σου.

Επειδή θεωρώ ότι είσαι άνθρωπος που δέχεται την αντίθετη άποψη και μάλιστα μπορεί να την αξιοποιήσει, μπαίνω στον κόπο να σου σχολιάσω περιληπτικά την διαφωνία μου: Οι διάφορες ευαισθησίες στις οποίες αναφέρεσαι έχουν αξία για τον λόγο ότι ο πελάτης τους δίνει αξία. Άρα δημιουργώντας τις, προσφέρεις στον πελάτη κάτι που ζητά και που ενδεχομένως ο ανταγωνισμός να μην το προσφέρει, και αυτός είναι έτοιμος να πληρώσει κάτι παραπάνω. Αυτή η αλήθεια δεν οδηγεί όμως στο συμπέρασμα ότι το ξενοδοχείο δεν είναι επιχείρηση, ή ότι υπάρχει διάσταση μεταξύ της διοίκησης επιχειρήσεων και της διοίκησης ξενοδοχείων. Με ένα τρόπο μόνο γίνονται επενδύσεις (σε ποιοτικές μονάδες, σε μη ποιοτικές μονάδες, σε εξειδικευμένες, ποιοτικού τουρισμού, όχι τόσο ποιοτικού κλπ. Κλπ) Ο τρόπος αυτός είναι το κίνητρο κέρδους. Ξέρεις κανένα, τράπεζα ή ιδιώτη που θα εμπιστευόταν τα χρήματα του σε μένα, ας πούμε, χωρίς να ρωτήσει τι ρίσκο παίρνει και τι να αναμένει σε επιστροφή; Σίγουρα δεν θα τον ενδιέφερε τον όποιο πιθανό επενδυτή, να ακούσει ότι τα ΔΙΚΑ του χρήματα θα συνεισέφεραν στην δημιουργία διάφορων «ευαίσθητων» προϊόντων.

Και ένας δεύτερος λόγος που με έκανε να σχολιάσω το άρθρο σου, είναι η έκπληξη μου: Γιατί ένας διευθυντής ξενοδοχείων να βλέπει αντιδιαστολή μεταξύ κέρδους και τουριστικής συνείδησης; Υπάρχει τέτοια σύγκρουση;